Author: radiohalgan.com
Dowladaha Turkiga iyo Jabuuti ayaa kala saxiixday heshiisyo dhowr ah oo lagu xoojinayo xiriirka iyo iskaashiga labada dal ka dhaxeeya, xilli saameynta Turkiga ku yeelanayo qaarada Afrika sii kordhayo. Wasiirka gaashaandhigga Turkiga Yasar Guler iyo dhiggiisa Jabuuti Xasan Cumar Maxamed ayaa wadahadal dheer ku yeeshay magaalada Ankara , waxa ayna labada dhinac kawada hadleen iskaashi dhinaca difaaca ah iyo arrimo kale. Labada wasiir ayaana kala saxiixday heshiisyo iyo hab-maamuusyo dhowr ah , kuwaas oo ay ka mid yihiin heshiis iskaashi oo dhanka tababarka ciidamada ah iyo heshiis iskaashi oo dhanka maaliyadda ah. Wasiirrada Gaasgaandhigga dowladaha Turkiga iyo Jabuuti ayaa heshiiska…
Turkiga heshiis difaac iyo Iskaashi dhaqaale ayey la wada galeen Itoobiya, Soomaaliya iyo Jabuuti. Dawladaha danahooda istiraajiga ah ayaa haga, halka ay ugu badiso ayeyna ka dheefsadaan. Caadifad, qiiro iyo niyad wanaag wax badan kuma dhisaan. Waxaan xusuustaa iyadoo madaxdii talada dalka iskaga danbaysay na leeyihiin Itoobiya tii hore ee aad taqaaneen maaha. Xilli aan fogayna dawlad kale ayaa na loo sheegay in ay tahay saaxibka keli ah ee ay Soomaaliya leedahay. “Sideebay dawlad u fekertaa (How State Think). Waa buug ay qoreen John Mearsheimer iyo Sebastian Rosato oo maalmahaan ugu aqriska badan yihiin dadka daneeya arrimaha dawladnimada, gaar ahaan…
ERS-2 wuxuu ahaa qalab aad casri u ah markii la bilaabay 1995, kaasoo tiknoloojiyada uu isticmaalo ay ahayd mid hadda si joogto ah loo isticmaalo si loola socdo meeraha. Si tartiib ah ayuu dayax gacmeedkaas hoos ugu soo dhacayay tan iyo markii la soo afjaray shaqadiisa 2011, waxaana la filayaa in maanta uu soo galo koonka. Wakaaladda hawada sare ee Yurub (Esa) ayaa sheegtay in inta badan dayax gacmeedka labada tan ah uu ku guban doono hawada inta uusan dhulka ku dhicin. Waa suurtogal in qaybo kale oo adag ay u adkeysan karaan kulaylka xooggan ee ka dhasha xawaaraha sare,…
Tan iyo markii madaxweynaha Kenya iyo kan Nigeria Bola Tinuba ay noqdeen xilka qabteen, waxay la kulmayaan dhaleecayn oo ku saabsan safarada joogtada ah ee ay dibadda ugu baxaan. Labadaan nin waxay noqdeen kuwo laga bixiyo qeexitaanno aan qurux badnayn – eedaymaha la xidhiidha jeclaysigooda safarka hawada ah waxay ka badan yihiin kuwa xaaladdaha cakiran ee dhaqaale ee dalka gudahiisa ka jira. Warsidaha kasoo baxa dalka Kenya ee Standard ayaa madaxweyne Ruto ku naanaysay ‘Madaxweynaha duulaya’ waxuuna qoray wargeysku “Jacaylku uu u qabo safarka cirka ah waxuu u muuqdaa xitaa in uusan lumin karin fursad kasta oo uu heli karo”…
Soomaaliya ayaa markii ugu horreysay burburka kadib dalka dibaddiisa uga qayb-galeyso carbis milatari oo weyn, sida uu shaaciyay Taliyaha Ciidamada Xoogga dalka. Sarreeya Gaas Ibraahim Sheekh Muxyidiin oo xalay kulan la qaatay cutubyo ka tirsan ciidamada kumaandooska Danab ayaa sheegay inay Soomaaliya ku metali doonaan dhoolatus ka dhacaya dalka dibaddiisa, wallow uusan shaacin magaca waddanka uu ka dhacayo. “Waa markii ugu horreysay ee aan ka qayb-galeyno carbis milatari oo ka dhacaya dalka dibbaddiisa, waxaad ogtihiin mar haddii aysan horay u jirin waqtiyadan ay dhisneyd dowladdu ama ciidamadanka ay ku jireen dib u dhiska waxa nalagala filan karo inaan isku sheegno…
Magaalada Muqdisho ee caasimada Soomaaliya waxaa shalay ka bilaabatay maxkamadeynta Sayid Cali Macallin Daa’uud oo loo haysto in xaaskiisii oo uur lahayd uu gubay, marxuumad Luul Cabdicasiis Maxamed. Eedeysanaha ayaa waxaa u doodaya qareen lagu magacaabo Abuukaate Cali Xalane, kaas oo dhaleeceyn xoogan kala kulmay bulshada, maadaama ay dood ka dhalatay kiiskan. Dad badan ayaa kasoo horjeestay in Cali Xalane uu u doodo qof dambigaas oo kale gaystay, halka kuwa kalena ay taageereen, maadaama ay tahay arrin sharci ah. Idiris Alteeso oo caan ka ah baraha bulshada ayaa kamid ah dadka ka falcilyay wuxuuna yiri “Dabcan harciga haduu qabo xitaa…
Dowladda federaalka Soomaaliya ayaa mar kale heshiis cusub oo dhanka milatariga ah la gashay dowladda Qatar, ayada oo shalay golaha wasiirad aiyo baarlamaanka ay ansixiyeen heshiis difaac oo lala soo galay dowladda dalka Turkiga. Heshiiskan waxaa Soomaaliya usoo saxiixay taliyaha ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed Sarreeye Gaas Ibraahim Sheekh Muxiyidiin oo dhiggiisa Qatar, Bin Hamad Al Aqeel Al Nabit, kula kulmay magaalada Dooxa ee caasimada dalkaasi. Labada dhinac ayaa ku heshiiyey inay xoojiyaan iskaashigooda dhanka ciidamada iyo sidoo kale sare u qaadida xiriirka laba geesoodka ah ee waxtarka u leh labada dal. Sidoo kale labada taliye ayaa heshiiska kadib kulan ay yeesheen…
Madaxweynaha maamulka Somaliland, Mudane Muuse Biixi Cabdi oo warbaahinta kula hadlay magaalada Hargeysa ayaa weerar culus ku qaaday madaxweyne Xasan Sheekh oo ay kala dhexeyso xiisad ka dhalatay heshiiska badda. Biixi ayaa shaaca ka qaaday in Xasan Sheekh aysan wixiisu dhaafsiisneyn hadal uun, isla markaana ay dhaqan gelin doonaan heshiiska ay la galeen dowladda Itoobiya. Sidoo kale wuxuu ku eedeeyay inuu doonayo in isaga loo soo maro heshiiskaas, uuna saxiixo, taasina aysan suuragal ahayn, sida uu ku dooday madaxweynaha Somaliland. “Xasan horay ayaan ugu sheegay waxa aad la qaylineyo waxaa waaye aniga aan heshiiska saxiixo, taasina waxa ay ka dhigan…
Madaxweynaha dowlad goboleedka Jubaland Mudane Axmed Maxamed Islaam (Axmed Madoobe) ayaa kulan la qaatay qaar kamid ah waxgaradka iyo odayaasha deegaanka Jannaa Cabdalle ee gobolka Jubada Hoose. Axmed Madoobe ayaa odayaasha ka dhagaystay baahiyaha ka jira deegaanka, isagoo ballan-qaaday in wasaaradaha iyo hay’adaha dowladda ee shaqada ku leh adeegyada bulshada inay sida ugu dhakhsiyaha badan uga howlgali doonaan baahiyaha deegaanka ka jira. Madaxweynaha Jubbaland odayaasha iyo waxgaradka deegaanka u sheegay in la bilaabayo howlgalo ka dhan ah Al Shabaab , waxa uuna ku booriyay inay garab istaagaan wiilashooda heeganka ugu jira sugida nabadgalyada deegaanka. Deegaanka Jannaa Cabdalle ee dhaca duleedka…
Ciidamada xoogga dalka Soomaaliya , gaar ahaan guutada Gorgor ee ku sugan degmada Xarardheere ee gobolka Mudug ayaa soo saaray ammar degmadaasi looga mamnuucayo in aroosyada baabuur lagu galbiyo sidoo kale rasaas kor loo rido. Qoraal ay soo saareen saraakiisha hoggaamisa ciidamada Gorgor ee ku sugan Xarardheere ayaa dadka loogu sheegay in ay mamnuuc tahay in hal gaari ka badan aroos lagu galbiyo, sidoo kale la mamnuucay in aroosyada iyo dabaal-degyada kalaba rasaas loo rido. Saraakiisha ciidamada ayaa sidoo kale amray in ciyaaradaha hidaha iyo dhaqanka aysan hal goob kuwada ciyaari karin ragga iyo dumar, waxa ay sidoo kale mamnuuceen…