Bassirou Diomaye Faye waxa uu ku guuleystay madaxnimada dalka kadib Ousmane Sonko, oo u ayiday inuu beddelo.
Bassirou oo 44 sano jir ah ayaa lagu wadaa in uu noqdo madaxweynaha ugu da’da yar ee Senegal ka taliya ka dib markii ninkii la tartamayay ee doorashada madaxtinnimada uu aqoonsaday guushiisa Isniintii.
Waxaa xabsiga laga sii daayay 14-kii Maarso, isla markiiba isaga iyo xulafadiisu waxay bilaabeen olole dabeylo wata oo ay ku farxeen dadweynaha Senegal, kuwaasoo ku dhawaaqayay “Sonko mooy Diomaye, Diomaye mooy Sonko”, ama “Sonko waa Diomaye, Diomaye waa Sonko”.
Faye – oo aan waligiis qaban xafiis la doortay – ayaa u ballan qaaday bulshada Senegal isbeddel qoto dheer iyo inuu aad u taageeri doono garabka bidix ee siyaasadda pan-Africanism-ka.
Isaga oo raacaya wadsada jiilka cusub ee siyaasiyiinta Afrika, waxa uu aaminsan yahay qarannimada, in si caddaalad ah loo qaybsado hantida, iyo dib u habaynta waxa uu u arko in uu nidaamkii dowladii hore yahay nidaam cadaaladeed oo musuqmaasuq ah.
Waxa uu sidoo kale wacad ku maray in uu dib ugala xaajoon doono qandaraasyada shidaalka iyo kalluumeysiga ee shirkadaha gaarka loo leeyahay ay heystaan, waxaana uu sheegay in uusan ka cabsaneyn in uu sameeyo lacag cusub oo qaran oo lagu beddelo lacagta senegal ee franc-ka taas oo uu ku dhaleeceeyay ra’iisul wasaarihii hore Amadou Ba.
Mucaaradka ayaa Faye ku eedaynaya inuu hoggaaminayo koox “qar-iskatuur ah” oo doonaya inay raacaan siyaasado khatar ku ah dalka.
Isaga oo ka soo jeeda asal ahaan miyiga, Faye, oo Muslim ah ayaa ka soo muuqday isu soo baxiisii ugu dambeeyay isaga oo ay weheliyaan labadiisa xaas oo ku labisan calaamadda dharka boubou-ga, waxa uu raacay waddadii Sonko oo isagoo soo maray imtixaannada garsoorka, ka hor inta uusan madaxnimada ururka shaqaalaha kala wareegin Sonko.
Faye iyo Sonko waxay wada aasaaseen xisbi siyaasadeedka Pastef sanadkii 2014, kaas oo dowladii hore kala direen sannadkii lasso dhaafay. “Waa laba dhinac oo isku mid ah oo leh laba qaab oo kala duwan,” ayuu yidhi Moustapha Sarr, oo ah tababaraha dhaqdhaqaaqayaashii hore ee xisbiga Pastef.
“Dabcan, waxaan door bidi lahayn (musharraxa) inuu noqdo Ousmane Sonko. Laakiin waxaan ku kalsoonahay Diomaye sababtoo ah Sonko ayaa aaminay isaga, Waxay wadaagaan aragti isku mid ah.” Ayuu yiri Mourtalla Diouf, 27 jir, ka soo jeeda koonfurta gobolka Casamance.
Faye ayaa xitaa ugu magac daray mid ka mid ah wiilashiisa Ousmane si uu ugu sharfo saaxiibkiisa siyaasadeed. Labaduba waxay sidoo kale waqti kusoo wada qaateen hal xabsi.
Bishii April ee sannadkii hore, Faye ayaa lagu soo oogay dacwado dhowr ah oo ay ka mid tahay inuu ku xad-gudbay maxkamadda, kaddib markii uu baahiyay fariin uu ku dhaliilayo garsoorka dacwadaha sharci ee ka dhanka ah Sonko.
Sonko ayaa isagana xabsiga kula biiray Faye bishii Luulyo isaga oo lagu eedeeyay eedaymo ay ka mid yihiin in uu ku baaqay kacdoon.
Dhowr boqol oo xubnood oo mucaaradka ah ayaa la xiray tan iyo 2021-kii, kadib markii Sonko uu billaabay iska horimaadka ba’an ee uu kula jiro dowlada taas oo dhalisay rabshado dad badan lagu dilay.
Qalalaasahaas ayaa door ku lahaa go’aankii madaxweynaha xilka ka degaya ee Macky Sall uu dib ugu dhigay doorashada, taasoo dalka Senegal gelisey qalalaasihii siyaasadeed ee ugu xumaa muddo tobanaan sano ah.
“Madaxweyne, inta badan waxaad tiraahdaa waan madax adagahay, weligeen isma haleelno, haddana ma kala tagno,” ayuu yiri Faye oo la hadlayay Sonko mar uu shir jaraa’id qabtay maalin kaddib markii lagu sii daayay sharci cafis ah.
Isla markiiba ka dib markii uu doorashada codkiisa dhiibtay Axadii, waxa uu ugu baaqay dadka reer Senegal in ay “dejiyaan” oo ay “ku soo noqdaan xasiloonida sida xun loo carqaladeeyay bilihii iyo sannadihii la soo dhaafay”.
Isha: BBC