In ka badan 100 arday ayaa xabsiga loo taxaabay kadib markii booliiska ay ku daateen gudaha jaamacadda Columbia ee ay dhigayeen dibadbaxayaal taageersan Falastiiniyiinta oo ku taal magaalada New York.
Guddoomiyaha Jaamacadda ayaa sheegay in tallaabadan ay qaadeen kadib digniinno isdaba joog ah, waxayna noqotay lagama maarmaan si loo xaqiijiyo xasiloonida jaamacadda.
Mid ka mid ah dadka caanka ah ee ka soo qeyb galay mudaaharaadka ayaa aheyd gabar ay dhashay xildhibaanadda reer Minnesota ee Ilhaan Cumar, taasi oo hadda laga joojiyay waxbarashada jaamacadda.
Mudaaharaadyada ka socda xarumaha jamaacadaha Maraykanka ayaa socday tan iyo markii dagaalka Israa’iil iyo Gaza uu billowday sannadkii hore.
Dibad-baxayaashu waxay jaamacadda ka dhisteen ilaa 50 teendho, habeennimadiina, boqollaal arday iyo dad kale ayaa ku soo biiray banaanbaxayaasha si ay ugala qeybqaataan.
In ka badan 100 qof ayaa teendhooyinkaas ku dhex noolaa in ka badan 30 saacadood, iyaga oo ku xad-gudubay xeerarka iyo qaanuunka jaamacadda, sida uu sheegay duqa magaalada New York Eric Adams.
Dibad-baxayaasha ayaa waxaa dibadbaxa kala qeybqaadanayay musharaxa madaxweyne ee madax-banaan ee Cornel West.
Guddoomiyaha Jaamacadda Columbia Dr. Nemat Shafik ayaa muujisay sida ay uga xun tahay inay u oggolaato waaxda Booliska New York inay soo galaan jaamacadda oo ay qaar kamid ah ardayda jaamacadda halkaas ka xirxiraan, iyadoo sheegtay in shakhsiyaadka teendhooyinka gudaha jaamacadda ka dhexdhistay ay iska indhatireen sharciyada iyo siyaasado badan oo u degsanaa jaamacadda iyo digniinno badan oo loo jeediyay.
Isku soo wada duuboo, 108 qof ayaa lagu xiray goobtii uu dibadbaxa ka socday. Xitaa kadib markii goobta la nadiifiyey, mudaharaadyadu waxay socdeen maalintii oo dhan ilaa habeenkii, sida laga soo xigtay warbaahinta gudaha.
Mudaaharaadyadu waxay ku soo beegmeen iyadoo Dr. Shafik ay aqalka Congress-ka Mareykanka ka hor caddeysay in falal muujinaya Yahuud nacayb ay jaamacadda ka dhexjiran.
The Columbia Spectator, oo ah wargeys ardayda leeyihiin, ayaa sheegay in dhacdadan xarig-wadareedku ay ahayd tii ugu horreysay ee nooceeda ah ee ka dhacda jaamacadda tan iyo markii uu dhacay mudaaharaadyadii Dagaalkii Vietnam 1968-kii.
Gabadha ay Ilhaan Cumar dhashay oo hadashay
Isra Xirsi oo ay dhashay Ilhaan Cumar, oo qoraal soo dhigtay X ayaa daaha ka qaadday in laga joojiyay kulliyadda Barnard oo aheyd halkii ay waxkabaraneysay, kaddib markii ay “garab istaagtay falastiiniyiinta oo wajahaya xasuuq”.
Ururka mudaaharaadka ka dambeeyay oo lagu magacaabo, Columbia University Apartheid Divest, ayaa walaac ka muujiyay in waxbarashada laga joojiyay Isra Xirsi iyo laba arday oo kale. Kooxda ayaa sidookale sheegtay in ardaydaas ay waayeen waxyaabihii muhiimka ahaa sida cuntada, guryahooda guadaha jaamacadda iyo adeegyada caafimaadka.
Kulliyadda Barnard si faafaahsan ugama ay hadlin macluumaadka ku saabsan hab-dhaqanka anshaxa ardayda, laakiin waxay uga digtay ardayda inay la kulmi doonaan cunaqabatayn haddii ay u hoggaansami waayaan shruucda Kulliyadda.
Ururka Dawladda Ardayda ee Kulliyadda Barnard ayaa dhaleeceeyay falkaas la gula kacay ardaydaas ay ku irto Isra Xirsi iyagoo ku tilmaamay sharci darro.
Ugu yaraan hal barafasoor oo lagu magacaabo Joseph Howley, ayaa si cad u muujiyay taageerada uu hayo mudaaharaadyada, isaga oo su’aal ka keenay jawaabta jaamacadda ay ka bixisay dibadbaxyada.
Dibad-baxa ka dhacay Jaamacadda Columbia ayaa dhacay wax yar ka dib markii mudaaharaadayaal taageersan Falastiin ay xireen waddooyinka waaweyn oo dhan, iyagoo carqaladeeyay gelitaanka garoommada diyaaradaha iyo goobaha caanka ah sida Garoonka Caalamiga ah ee Chicago O’Hare iyo Buundada Golden Gate ee San Francisco.