Israa’iil ayaa meesha ka saartay kulamo ay ku yeelan lahayd Washington ka dib markii Maraykanku uu ka gaabsaday inuu codka diidmada qayaxan ee Veto u adeegsado baaqii u golaha amaanka ee Qaramada Midoobay ku baaqay xabbad joojin ka dhaqan gasha Qasa.
Ra’iisul wasaaraha Israa’iil, Benjamin Netanyahu, ayaa ku eedeeyey Maraykanka inuu “isaga dhaqaaqay” siyaasadiisii hore.
Ismaandhaafkan ayaa yimid ayadoo ay jiraan baaqyo la xiriira in si degdeg ah looga baaqsado macaluul ka dhacda Qasa.
Tan iyo markii uu dagaalku billowday, Maraykanku wuxuu awoodda Veto u adeegsaday seddex qaraar oo uu golaha amaanka ee Qaramada Midoobay soo saaray, kuwaasoo ku baaqayey in dagaalka la hakiyo ama xabbad joojin. Laba qaraar oo kale ayaa waxaa Veto ku hor istaagay Ruushka iyo Shiinaha.
Isniintii ayaa Maraykanku wuxuu ka aamusay qaraar ku baaqayey in si “degdeg ah” xabbad joojin loo hirgaliyo inta ka dhiman bisha Ramadaan, “ si degdeg ah oo aan shuruud lahaynna loo sii daayo dhamaanba la haystayaasha”.
Cod bixinta markii ay dhacday ka dib, Mr Netanyahu wuxuu diiday in qaraarka uusan ku baaqin xabbad joojin ku xiran shuruud ah in la sii daayo la haystayaasha, ayadoo Maraykanka iyo Israa’iil ay ku doodeen in sidaa ay noqoto.
Israa’iil waxay rumaysan tahay in Xamaas iyo saaxiibadood ay weli Qasa ku haystaan 130 qof oo ay ku jiraan 33 hore loo aaminsanaa in ay dhinteen.
“Qaraarka maanta la ansixiyey wuxuu Xamaas siinayaa rajo ah in cadaadiska caalamiga ah uu ku khasbayo Israa’iil inay ogolaato xabbad joojin ayadoo aan la sii deyn la haystayaasheenna, taasoo dhibaato u gaysanaysa dagaalka iyo dadaalka lagu sii deynayo la haystayaasha” ayaa lagu xusay qoraal laga soo saaray xafiiska Mr Netanyahu.
Wuxuu qoraalku intaa ku daray “Ayadoo laga amba qaadayo mowqifka Maraykanka, booqashadii qorshaysnayd ee wafdi Israa’iil ka socda ay ku tagi lahaayeen Maraykanka todobaadkan ma sii soconayso”.
Saraakiil ka kala socda Israa’iil iyo Maraykanka ayaa lagu waday inay ka wada hadlaan qorshaha weerarka Israa’iil ee magaalada Rafax ee ku taalla koofurta Qasa, halkaasoo dad lagu qiyaasay 1.5 Malyan oo qof ay gabaad ka raadsadeen, ayagoo ka soo cararay meelo kale oo ku yaalla Qasa.
Xoghayaha arrimaha dibadda ee Maraykanka Anthony Blinken ayaa si aan qarsoodi ahayn u sheegay in hawlgalka dhulka ee Rafax uu keeni doono khatar ah in la dilo dad kale oo rayid ah oo dheeraad ah “Mana aha sida looga guulaysan karo Xamaas” ayuu sii raaciyey.
Isagoo ka jawaabayey go’aanka Israa’iil ayaa afhayeenka golaha amniga qaranka Maraykanka John Kirby wuxuu sheegay in uu aad “uga xunyahay”, laakinse wuxuu ku celiyey aragtida Maraykanka ee ah in “weerar weyn oo dhulka ah oo lagu qaado Rafax uu noqonayo khalad weyn”.
Wuxuu intaa ku daray in kulamada qorshaysnaa ee dhex mari lahaa wasiirka gaashaandhigga ee Israa’iil Yoan Gallant iyo la taliyaha amniga Qaranka ee Maraykanka Jake Sullivan ay sidoodii loo qorsheeyey u sii socon doonaan.
Yair Lapid, hogaamiyaha mucaaradka ee Israa’iil , horena u soo noqday wasiir, ayaa dhaliilay go’aanka Mr Netanyahu, wuxuuna ku tilmaamay mid aan “baahi loo qabin”, wuxuuna sheegay in Mr Natenyahu uu yahay “Qayrul mas’uul”.
“Israa’iil way u xun tahay, amniga way u xun tahay, dhaqaalaha way u xun tahay” ayuu ku soo qoray barta X ee hore loo dhihi jiray Twitter.
Qaraarkii soo baxay Isniintii ayaa yimid ayadoo walaac weyn uu ka jiro xaaladda bani’aadminimada ee aadka u ba’an ee ka taagan Qasa.
Todobaadkii hore ayaa Mr Blinken wuxuu ka digay in gabi ahaanba dadka ku nool Qasa ay soo food saarto “heer aad u liita oo ah hubaal ba’an oo xagga cuntada ah”.