Mudaaharaadyo loogu baaayo jaamacadaha inay qaaddacaan shirkadaha iyo shaqsiyaadka xiriirka la leh Israa’iil xilligan uu dagaalku socdo ayaa ka dhacay xarumaha jaamacado ku yaalla Maraykanka.
Xiisadd ayaa cirka isku sii shareereysay tan iyo marki 7 Oktoobar uu ururka Xamaas weerarka qaaday, kaasoo keenay in gudaha Israa’iil ay ku dhintaan 1,200 oo qof, keenayna in Israa’iil ay weerar dhulka ah ku qaaddo Qasa, kaasoo ay ku dhinteen 34,000 oo Falastiiniyiin ah.
Mudaaharaadyadi ugu horreeyey ayaa lagu arkay Jaamacadda Columbia ee New York, ka dibna waxay ku faafeen meelo kale o dalka ka tirsan.
Magaalada Austin ee gobolka Texas, barasaabka ayaa askarta gobolka ku amray inay xirxiraan dadka mudaaharaadayey. Ayadoo haddaba ay weli socdaan mudaaharaadyada ayaa waxaan idiin soo gudbinaynaa qaar ka mid ah meelaha ay ka dheceen.
Jamaacadda Columbia
XIGASHADA SAWIRKA,REUTERS
Jaamacaddan waa halkii ay mudaaharaadyadii ugu horreeyey ka billowdeen, waana meelihii ugu horreeyey ee lagu eedeeyey Yuhuud-nacayb.
In ka badan 100 qof oo banaanbaxayey ayaa todobaadkii hore la xiray, ka dib markii guddoomiyaha jaamacadaha la isku yiraahdo Ivy league ii ka codsaday booliska inay baneeyaan meelaha banaanbaxyadu ay ka dhacayeen.
Codsigeeda ayaa daba socday qiraal ay ka hor samaysay Koongareeska, kaaso ku saabsan jawaabta jaamacadda ay ka bixisay Yuhuud-nacayb la soo sheegay inuu kambaska jaamacadda ka dhacay.
Laakinse xarig-wadareedka ayaa u muuqday inuu sii xoojiyey dhaqdhaqaaqyadii socday, sida laga soo xigtay dad mudaaharaadka sii waday muddo usbuuc ah.
Xildhibaan Ilhaan Cumar oo gabadheeda lagu xiray jaamacadda Columbia ayaa BBC u sheegtay in dhaqdhaqaayada ku saabsan mudaaharaadyada ay ka billowdeen dhowr arday, ka dibna ay degdeg u faafeen, xarig-wadareedka dartiis.
“Kani wuxuu ahaa dhaqdhaqaaq ka billowday 70 arday oo kaliya” ayey BBC ugu sheegtay jaamacadda Columbia Khamiistii.
“Bacdamaa jaamacadda Columbia ay go’aansatay inay gacan bir ah ku qabato, ayna ku xad gudubtay xuquuqdooda qodobka 1aad ee dastuurka, wuxuu iminka ku baahan dalka oo dhan iyo caalamka” ayey sii raacisay.
Jaamacadda Emory
Magaalada Atlanta tobanaan qof oo banaanbaxayey, laakinse aan shqo ku lahayn jaamacadda Emory ayaa Khamiistii teendhooyin ka dhistay halkaas sida lagu sheegay qoraal ay jaamacaddu soo saartay.
Maamulayaashu waxay sheegeen in koox dibadda ka timid ay ku soo biireen dadkii jaamacadda ka tirsanaa, marki ay diideen inay kala tagaanna booliska Emory ay tiro ka mid ah qabqabteen.
Jaamacadda Southern California
Go’aanka ay ku gaartay jaamacaddan inay joojiso khudbad ay jeedin lahaayeen ardayda lambarrada ugu sareeya wadata ay keentay caro.
Xafladdaas waxaa la filayey inay soo jiidato 65,000 oo qof.
Dhallinyaradaas oo lagu xushay heerka saree e ay gaareen iyo kaalintooda nolosha kambaska ayaa internetka soo dhigay qoraal meel kale laga soo qaaday (link), kaasoo aad u dhaliilayey Israa’iil, kaasoo horseeday eedeymo goor dambe soo baxay oo Yuhuud-nacayb ah.
Jaamacaddu waxay sheegtay in joojinta xafladdaas ay timid ka dib khataro aan la cayimin oo ka dhan ah amniga kambaska, mana aysan cambaarayn qoraalka ay ardaydu soo dhigeen.
Laakin go’aanka wuxuu ka caraysiiyey mudaaharaadyada u janjeeray iyo ka soo horjeeday Israa’iil. Mudaaharaadeyaasha Falastiiniyiinta la jiray waxay ku baaqeen in arday muslim ah uu khudbadda soo jeediyo.
Arday la jiray Israa’iil ayaa ugu baaqay jaamacadda inay cambaareyso qoraalladeeda. Arbacadii ayaa booliska Los Angeles lo yeeray, ayago xiray 93 qof.
Jaamacadda Texas
Booliska ayaa xiray 57 qof habeennimadii Arbacada ku xiray jaamacadda Texas ee magaalada Austin.
Askarta rabshadaha ka hor tagta ayaa la arkayey ayagoo mootooyin wata oo dib u riixaya dadkii banaanbaxayey.
Barasaabka Texas Greg Abbott oo askarta u yeeray ayaa barta X ku qoray in banaanbaxyada ay yihiin kuwo Yuhuud-nacayb leh, wuxuuna ku baaqay in ardayda banaanbaxa la dhigay la eryo.
Xubnaha dimoqaraadiga ee gobolka ayaa ku eedeeyey in xarig-wadareedka uu ula jeeday “ololayn”.
Jaamacadaha kale ee banaanabaxyadu ka dheceen waxaa ka mid ah New York University, Harvard University, Emerson University, Yale University, George Washington University, Georgetown University iyo American University.
Waa markii ugu horreysay ee dhaqdhaqaaq xoogaas leh uu ka dhex qarxo jaamacadaha ugu waaweyn Maraykanka.